"Hỉ sinh thần, sầu thương thân" - câu nói của người xưa quả không sai một chút nào.

Từ ngày 14 tháng 7 đến 29 tháng 7, chỉ nửa tháng mà Thôi Thành Tú đã sụt mất bảy cân. Quan viên đến nô tài hầu trước Ngự tiền đương nhiên đều nhận ra sự thay đổi của hắn, nhưng chẳng ai buồn sinh lòng thương cảm hay mỉa mai - ở đây toàn những kẻ như Bồ Tát bằng đất mà qua sông[1], ai còn tâm trí đâu mà xót xa hay chê cười người khác nữa?

[1] An nguy của bản thân mình còn không lo được.

Hoạn quan không thông hiểu triều chính, không nhìn ra tình thế sấm nổ chớp giật mưa to gió lớn đang ùn ùn kéo đến khắp triều đình, cũng không hiểu được những tờ tấu chương dài dòng rặt ngôn từ hoa mỹ của chư vị đại thần trong Nội các. Nhưng, những kẻ già đời trong trước Ngự tiền đều hiểu được ý nghĩa của việc Nội các phản đối sắc chỉ là gì. Hoàng đế chủ chính, các đại thần phải phụ tá, Hoàng đế truyền chỉ, các đại thần phải soạn chiếu thư, phát đến các Bộ hoặc địa phương để thi hành. Thế mà giờ đây quân thần căng thẳng, người chủ chính và kẻ phụ tá sắp đối đầu, chẳng phải là thiên hạ đại loạn rồi đó sao?

Lần này, Hoàng đế khư khư cố chấp, dường như đã quyết tâm hành động theo ý mình. Sau tiết Trung Nguyên, Thánh thượng lại hạ chỉ cho Nội các. Theo lệ cũ, nếu như bị Nội các phản đối ba lần, sắc chỉ sẽ được chuyển xuống Lục bộ, Cửu khanh để đồng nghị. Thời Thái Tổ, khi các chư vị đại thần trong Nội các phản đối, không chịu phụng chiếu, trong một ngày Thái Tổ đã ban liền ba chiếu chỉ, ngay ngày hôm đó truyền xuống cho Lục bộ, Cửu khanh cùng nghị sự, Thượng thư Lễ bộ và Quang Lộc ty phụng theo khẩu dụ của Hoàng đế chuẩn bị lễ sách phong Hoàng hậu lập tức, Ngự sử không kịp can gián, Nội các không kịp trở tay. Vì quá khứ đã có bài học xương máu này, các đại thần trong Nội các lo sợ sẽ có kẻ tiểu nhân xuất hiện phá hỏng đại sự, nên cũng không vội vàng phản đối, chỉ dâng tấu chương liên tục khuyên can mà thôi.

Việc đại thần Nội các vào cung liên tục như con thoi không thể giấu được những kẻ có tâm nhãn. Trước cơn phong ba sắp ập đến, Thôi Thành Tú gần như là muốn khóc mà khóc không ra nước mắt: Chỉ là chút thủ đoạn nịnh hót để kiếm đường tiến thân mà thôi, ai ngờ được con đường thông thiên này lại có thể biến thành sợi dây thắt cổ? Trong lòng hắn, chuyện của Cố Uyên vốn là cơ hội ngàn vàng. Hoàng đế ngự trên chín tầng mây, cất nhắc cho một người tiến cung thì có khó gì? Trong cung còn biết bao cung phòng trống trải, tùy tiện sắp xếp một chỗ, ban cho một cái danh vị, vẫn nói thiên tử tam cung lục viện thất thập nhị phi, ai dám đàm tiếu cái gì? Thế nhưng, ai có thể ngờ được Quân thượng này lại khăng khăng muốn đặt người ta lên ngôi Phượng tọa cơ chứ?!

Các đại thần ngày ngày vào cung khuyên bảo can gián, lại dâng tấu nửa răn nửa khuyên Hoàng đế hãy 'xa tiểu nhân, gần quân tử', rõ ràng là ám chỉ trong cung đang có kẻ tiểu nhân bày trò quấy phá. Hoàng đế bỏ ngoài tai tất cả, khóa chặt các tấu chương trong tủ lớn ở trong Chiêu Càn điện để cho chúng bị phủ bụi. Quân thần có qua có lại, tuy chưa đến mức giương cung bạt kiếm, đối đầu trực diện, nhưng rõ ràng là sắp hình thành bất mãn, sắp trở nên xa cách, Thái hậu cũng không thể ngồi yên.

Mồng một tháng tám là ngày đại triều, trước mặt các đại thần, nếu Hoàng đế và Nội các công khai xé rách thể diện của nhau, vậy thì tình thế chắc chắn là không thể cứu vãn.

Ngày 30 tháng 7, Thôi Hỉ truyền chỉ dụ của Thái hậu, triệu Ngự tiền Tổng quản và Phó tổng quản đến Nhân Thọ cung. Thôi Thành Tú và Ngụy Phùng Xuân bước vào điện, nơm nớp lo sợ, thấy Thái hậu ngồi nơi cao, hai bên là hai người phụ nữ. Bên trái là một người mặc trang phục cung đình, Chưởng ấn Loan Nghi ty Trịnh Giả, bên phải là một người mặc trang phục võ quan, Đề đốc Loan Nghi vệ Lâm Viễn.

Hai người bước vào, thấy thế, lập tức mềm nhũn cả chân.

Loan Nghi vệ bên ngoài quản Trấn Phủ ty, bên trong quản Thận Hình ty, chuyên xử lý những phạm nhân trọng án và cung nhân tội nặng. Thôi Thành Tú cảm thấy mình đã mất nửa mạng rồi, gượng gạo nở nụ cười để cùng Ngụy Phùng Xuân quỳ lạy Thái hậu:

"Tiểu nhân Thôi Thành Tú, Ngụy Phùng Xuân, nương nương cát tường vạn an."

"Gọi các ngươi đến cũng không có chuyện gì ngoài chuyện kia." Thái hậu đi thẳng vào vấn đề, "Hiện nay vì chuyện đại hôn sách phong mà Hoàng đế và Nội các bất hoà xa cách. Vốn ta không can thiệp vào chính sự, nhưng quân thần mà như thế này thì không phải chuyện nhỏ. Mọi việc đều là trước có nhân, sau có quả, Hoàng đế kiên quyết như vậy, hẳn là trong lòng đã có người nào đó. Hai ngươi là những kẻ gần Hoàng đế nhất, có biết chuyện gì không?"

Bà dừng ánh mắt trên người Thôi Thành Tú, sắc mặt bỗng nghiêm khắc: "Thôi Thành Tú, mỗi khi Hoàng đế xuất cung là do ngươi theo hầu, bây giờ xảy ra chuyện như thế này, có phải ngươi đã nảy sinh ý đồ dẫn Hoàng đế đến những nơi không nên đến hay không?"

Gương mặt đang gượng cười của Thôi Thành Tú giờ gần như muốn khóc: "Nương nương tại thượng, đúng là Thánh thượng xuất cung có nô tài theo từng bước, sự thật là ngoài việc đàm luận văn chương và thời thế với mấy sĩ tử thì tuyệt đối không có chuyện gì khác! Không phải nô tài dối trá, tất cả những chuyện này không chỉ có mắt nô tài nhìn thấy, còn có Hứa đại nhân của Thượng Trực vệ nhìn thấy nữa, nếu không tin, nương nương có thể triệu hắn đến, nô tài sẽ đối chất trực tiếp!"

Bên cạnh, Lâm Viễn cũng gật đầu: "Thần cũng đã hỏi Hứa đại nhân rồi, Thánh thượng quả thực chăm lo chính sự, khi cải trang vi hành quan sát chúng dân cũng chuyên tâm nghe người ta bàn luận quốc sự dân sinh, những chuyện khác hầu như là không để ý. Thân thế của mấy sĩ tử kia, thần cũng đã sai người đến Học chính Nha môn tra xét rồi, đều là những nho sinh chính phái, tuổi tác cũng lớn hơn Thánh thượng nhiều."

"Không phải những kẻ tà đạo đường ngang ngõ tắt là tốt rồi." Thái hậu thở dài một hơi, "Nếu không phải người ngoài cung thì ắt là người trong cung. Ta biết Hoàng đế cẩn thận, nếu có chuyện gì đi chăng nữa thì cũng đã bịt miệng các ngươi rồi, đó cũng là lẽ đương nhiên. Hôm nay ta nói rõ ở đây: Được Hoàng đế sủng ái là chuyện tốt đẹp, tuyệt đối không phải là gian nịnh. Chỉ là có những việc vượt quá phận sự thì không thể làm, còn có các đại thần ngăn cản, ngôi Hoàng hậu chắc chắn là không thể được, nhưng có ta làm chủ đây, ban cho tước Phi, nếu quả thật tốt, sau này tấn phong làm Quý phi thì cũng không phải là không được."

Thấy Thái hậu chuyển hướng nghi ngờ vào người trong cung, Thôi Thành Tú thở phào, vẫn một mực phủ nhận: "Bẩm nương nương, những ngày nô tài trực trước Ngự tiền, phần lớn thời gian Thánh thượng đều dùng cho chính sự, buổi sáng đọc sách, buổi chiều đọc tấu chương, tiếp kiến đại thần, không gì khác ngoài mấy việc này. Còn những ngày được nghỉ triều, thỉnh thoảng Thánh thượng cũng đi dạo trong cung để giải khuây, nhưng những ngày ấy không phải phiên trực của nô tà, nên không biết."

Thấy cục bột nóng bỏng tay bị quăng tới cho mình, Ngụy Phùng Xuân trong lòng căm Thôi Thành Tú đến nghiến răng. Hoàng đế đi dạo giải khuây cũng là lúc ngài khoanh tay suy nghĩ, có bao giờ nói chuyện với cung nữ các cung bao giờ đâu? Nguỵ Phùng Xuân khẳng định là chuyện xảy ra ngoài cung, trong đó Thôi Thành Tú chắc chắn cũng góp sức không ít, trong lòng dĩ nhiên không muốn nói đỡ cho kẻ gây họa này, nhưng hai người hiện giờ như con châu chấu trên một ngọn cỏ, một mất vong cả đôi, không còn lựa chọn nào khác, bèn đành đau khổ mà nói: "Nương nương minh giám, Quan gia của chúng ta... như những vị đại nhân kia nói, thánh giám uyên thâm, thánh minh chúc chiếu, thánh học uyên bác, nô tài thực sự... không thể nhìn ra!"

Hắn dùng thành ngữ không đâu vào đâu cả, những người biết chữ ở trong điện đều muốn bụm miệng cười, đến Thái hậu mà cũng không nhịn, phải được mỉm cười.

Thấy hai người kiên quyết không hé răng, Lâm Viễn và Trịnh Giả liếc nhau, hơi cúi người trước Thái hậu, nói: "Xưa nay tâm tính nam nữ khác nhau, những nô tài này không nhìn ra cũng là lẽ thường."

Thái hậu thở dài. Đúng vậy, tâm nữ nhi như kim đáy biển, hoạn quan thì cũng vẫn là đàn ông, pha trà dâng nước chạy việc đều được, nhưng tâm tư nữ nhi thì làm sao đoán được?

"Mà cũng chưa chắc là người này thực sự tồn tại."

Câu nói này thực sự khó hiểu, mọi người trong điện đều ngẩn ra, chỉ Trịnh Giả vẫn bình tĩnh: "Thái Tổ Hoàng đế hạ chỉ lập Sở thị làm Hoàng hậu; Bệ hạ lại không đề cập đến lập ai làm Hoàng hậu, chỉ đề nghị nghị lễ, khi đó thần đã có chút nghi ngờ, nhưng các quan Nội các phản đối chỉ dụ, nên thần cũng không đề cập. Thần đã tra xét xem lại tấu chương mấy ngày trước rồi, quả nhiên Lễ bộ dâng sớ xin tuyển thị quân để lập hoàng phu, mà nghe nói Quan gia rất không hài lòng với tôn tử quý tộc hiện nay. Có điều, xưa nay đều là lập hậu cung rồi mới tự chấp chính, thần trộm nghĩ... liệu có phải Quan gia không có ý định gì cho đại hôn, muốn trì hoãn lại không tìm được cớ thích hợp?"

Những lời này khớp với những gì Hoàng đế nói mấy ngày trước, Thái hậu như được khai sáng, nhất thời vui mừng hẳn: "Hóa ra là vì chuyện này! Thật là, tâm tư này thì có gì mà không nói ra được? Hoàng đế còn trẻ quá, chưa từng tiếp xúc với chuyện tình cảm bao giờ, e ngại vốn là bản tính nữ nhi, do ta đã sơ suất."

"Nếu quả thật là như vậy, chuyện cũng dễ giải quyết." Trịnh Giả nói, "Nữ đế vốn khác nam đế, lập hoàng phu quá sớm cũng không tốt cho việc khai chi tán diệp. Chi bằng nương nương hãy hạ chỉ, việc chọn người cho đại hôn tạm thời hoãn lại ba năm nữa rồi tính. Đợi sau này Quan gia lớn tuổi hơn, hiểu được tình cảm nam nữ, tự nhiên sẽ thuận buồm xuôi gió."

"Có gì khó khăn đâu?" Thái hậu nhớ lại những hành động thường ngày của Hoàng đế ở trong cung, càng nghĩ càng tin tưởng vào suy đoán ấy, "Ta vốn cũng muốn dời ngày đại hôn lại, đợi Hoàng đế thực sự trưởng thành rồi mới cử hành đại lễ. Giờ cứ thẳng thắn hỏi Hoàng đế đi, nếu quả thật vì lý do này thì làm như vậy là được. Hôn nhân đại sự là mệnh lệnh phụ mẫu mẹ, ta sẽ thay Hoàng đế quyết định, Nội các cũng không nên nói gì nữa mới phải."

Thế là, sau giờ Ngọ, Thái hậu đích thân đến Thanh Hòa điện. Hôm nay là ngày nghỉ, Hoàng đế sai người lọc tấu chương can gián của Nội các ra, đang ngồi xem từng tờ, nghe người bẩm báo vội đứng dậy nghênh đón:

"Mẫu hậu, sao người lại đích thân đến đây?"

Tấu chương chất đầy trên bàn, Thái hậu nhìn mà thở dài: "Nghe các vị đại thần Nội các nói Hoàng đế muốn học theo Thái Tổ Hoàng đế?"

"Con làm sao so được với Thái Tổ Hoàng đế?" Hoàng đế nói, "Thái Tổ Hoàng đế lập Hậu, một ngày đã nhận được nửa tủ tấu chương can gián, con không nhận được nhiều đến thế, điểm này con không bằng; Thái Tổ Hoàng đế hạ chỉ, Nội các kháng chỉ, nhưng Lễ bộ lại có người dám tuân chỉ thi hành, điểm này, con cũng không bằng."

Lời nói tuy bình thản và tưởng chừng là hài hước, nhưng hàm ý bên trong ấy lại khiến người ta càng nghĩ càng kinh hãi.

Thái hậu suy nghĩ kỹ, tâm tư lại càng kiên định: "Người ta nói thiên tử kim khẩu ngọc ngôn[3], nhưng có lúc kim khẩu ngọc ngôn cũng không được. Hôn nhân đại sự, mệnh lệnh phụ mẫu, lời của mối lái, nếu Hoàng đế đã có người mình thích thì cứ đưa đến cho ta xem, nếu quả thật là người tốt, ta sẽ làm chủ cho Hoàng đế."

Hoàng đế suy nghĩ một lát: "Con không có người mình thích, con chỉ lấy làm lạ mà thôi. Tại sao Thái Tổ có thể lập Hoàng hậu, mà con chỉ nghị lễ thôi cũng không được?"

Lời nói có chút gì oán giận, nhưng Thái hậu đã hoàn toàn yên tâm. Quân thượng nào thì thần tử ấy, Hoàng đế thân chính thu quyền về tay là chuyện hợp lý, giờ Hoàng đế đột nhiên nảy ra ý định, lấy việc này làm bước đệm để thử lòng quan lại thì cũng là lẽ đương nhiên. Tuy nhiên, việc này liên quan đến cục diện chính trị, bà thân tại hậu cung không tiện khuyên giải, bèn lại tìm Trịnh Giả đến khuyên nhủ riêng Hoàng đế.

Trong triều nghị, Trịnh Giả không đưa ra phát ngôn nào, dường như là hoàn toàn đứng ngoài cuộc. Hoàng đế vốn tưởng rằng Loan Nghi ty và Nội các là một giuộc, lại nhìn kỹ Trịnh Giả mà rằng: "Là khanh đề nghị với Thái hậu hoãn đại hôn lại, đợi ba năm nữa?"

"Thần quả thật đã đề nghị như vậy." Trịnh Giả vẫn bình tĩnh, "Chỉ là, lý do thực sự bên trong không hoàn toàn là như vậy. Thần phụng sự Quan gia xử lý chính sự, biết thánh lự chu toàn sâu xa, không phải việc người thường có thể hiểu được. Đối với việc đại hôn, hẳn Quan gia cũng đã có chủ kiến riêng, những lời kia thần nói, chỉ có thể nói với nương nương mà thôi."

"Vậy với trẫm thì ngươi muốn nói gì?"

"Thỉnh cầu Quan gia trước tiên hãy giải đáp cho thần một thắc mắc." Trịnh Giả khẽ mỉm cười, "Thái Tổ Hoàng đế anh tài vĩ lược, vì trận cửu long đoạt đích, chư tử tranh giành, lập Hậu là thiên mệnh. Còn Quan gia... là nhất thời vui thích nữ sắc, hay thực sự muốn noi Thái Tổ Hoàng đế?"

—— Hết chương 15 ——